سگتان را اجتماعی کنید: ۱۲ راهکار کاربردی و آسان
- ✔شروع زودهنگام: بهترین زمان برای شروع اجتماعی کردن توله سگ، بین 3 تا 16 هفتگی است. در این دوره، مغز توله سگ بسیار پذیرنده است و به راحتی میتواند با تجربیات جدید سازگار شود.
- ✔آشنایی تدریجی: سگ خود را به تدریج با محیطهای جدید و افراد مختلف آشنا کنید. از موقعیتهای آرام و کماسترس شروع کنید و به تدریج به موقعیتهای شلوغتر و پیچیدهتر بروید.
- ✔ملاقات با افراد مختلف: سگ خود را با افراد مختلف از جمله کودکان، سالمندان، مردان، زنان و افرادی با ظاهر و قومیتهای متفاوت آشنا کنید.
- ✔صداهای مختلف: سگ خود را به تدریج با صداهای مختلف مانند صدای ماشین، صدای جاروبرقی، صدای رعد و برق و صدای آتشبازی آشنا کنید.
- ✔مکانهای مختلف: سگ خود را به مکانهای مختلف مانند پارک، فروشگاه، رستوران (اگر مجاز باشد) و مطب دامپزشکی ببرید.
- ✔حملونقل: سگ خود را به سوار شدن در ماشین عادت دهید. سفرهای کوتاه و لذتبخش با ماشین میتواند به کاهش اضطراب در سفرهای طولانیتر کمک کند.
- ✔لمس کردن: سگ خود را به لمس شدن در نواحی مختلف بدن عادت دهید، از جمله پنجهها، گوشها، دهان و دم. این کار به دامپزشک کمک میکند تا معاینات را راحتتر انجام دهد و از مشکلات مربوط به مراقبتهای بهداشتی جلوگیری میکند.
- ✔آموزش اطاعت: آموزش دستورات ساده مانند “بشین”، “بمان” و “بیا” به سگ شما کمک میکند تا در موقعیتهای مختلف کنترل بیشتری داشته باشید.
- ✔صبر و حوصله: اجتماعی کردن یک فرآیند زمانبر است و نیاز به صبر و حوصله دارد. از عجله کردن خودداری کنید و به سگ خود فرصت دهید تا با تجربیات جدید سازگار شود.
- ✔مشورت با متخصص: در صورت نیاز، از یک مربی سگ یا رفتارشناس حیوانات کمک بگیرید. آنها میتوانند راهنماییهای تخصصی برای اجتماعی کردن سگ شما ارائه دهند.
اجتماعی کردن صحیح و به موقع سگ شما، نه تنها زندگی او را لذتبخشتر میکند، بلکه باعث میشود که شما نیز از داشتن یک همراه وفادار و آرام در کنار خود لذت ببرید. با عمل کردن به این موارد ساده، میتوانید به سگ خود کمک کنید تا به یک عضو اجتماعی و خوشرفتار از جامعه تبدیل شود.
۱۲ نکته کلیدی در اجتماعی کردن سگ و توله سگ
۱. شروع زودهنگام، کلید موفقیت است!
اجتماعی کردن را از همان بدو ورود توله سگ به خانه آغاز کنید.هرچه زودتر شروع کنید، سگ شما راحتتر با موقعیتها، افراد و حیوانات جدید سازگار میشود.در واقع، دوره بحرانی اجتماعی شدن توله سگ بین ۳ تا ۱۶ هفتگی است.در این دوره، مغز توله سگ به شدت پذیرای تجربههای جدید است و این تجربیات، شخصیت او را شکل میدهند.یک تجربه منفی میتواند تاثیرات مخربی بر روند اجتماعی شدن داشته باشد.با دامپزشک خود در مورد بهترین زمان برای شروع واکسیناسیون و خروج ایمن توله سگ به فضای باز مشورت کنید.
صداهایی مانند صدای ماشین، جاروبرقی، زنگ در، صدای تلویزیون، موسیقی و حتی صدای کودکان میتوانند برای سگی که به آنها عادت ندارد، ترسناک باشند.میتوانید از فایلهای صوتی مختلف استفاده کنید و به تدریج صدا را بلندتر کنید.در طول پخش صداها، به سگ خود تشویقی بدهید تا تجربه مثبتی از آن صدا داشته باشد.از قرار دادن ناگهانی سگ در معرض صداهای بلند و ناگهانی خودداری کنید.مثلا قبل از روشن کردن جاروبرقی، اجازه دهید سگ آن را بو کند و بررسی کند.سپس، جاروبرقی را برای مدت کوتاهی روشن کنید و به سگ خود تشویقی بدهید.
این کار را به تدریج تکرار کنید تا سگ به صدای جاروبرقی عادت کند.
همیشه مراقب زبان بدن سگ خود باشید.اگر علائم ترس یا اضطراب نشان داد، فعالیت را متوقف کنید و سعی کنید دوباره در زمان دیگری امتحان کنید.
۳. ملاقات با افراد مختلف
آشنا کردن سگ با افراد مختلف با سن، جنسیت و نژادهای مختلف، به او کمک میکند تا در مواجهه با افراد جدید احساس راحتی و آرامش داشته باشد. دعوت از دوستان و آشنایان به خانه و اجازه دادن به آنها برای تعامل با سگ، راهی عالی برای اجتماعی کردن اوست. به افراد آموزش دهید که چگونه به درستی با سگ شما تعامل کنند. مثلا از آنها بخواهید که قبل از نوازش کردن سگ، از او اجازه بگیرند و به او نگاه نکنند. اگر سگ شما از کسی میترسد، او را مجبور به تعامل نکنید. اجازه دهید سگ به تدریج و با سرعت خودش به فرد نزدیک شود. از تشویقی برای ایجاد ارتباط مثبت بین سگ و افراد جدید استفاده کنید.
۴. مواجهه با حیوانات دیگر
آشنا کردن سگ با سایر سگها و حیوانات دیگر، بخش مهمی از اجتماعی شدن است. این کار به او کمک میکند تا در تعامل با حیوانات دیگر، رفتاری مناسب و بدون پرخاشگری داشته باشد. 
ملاقاتهای کنترل شده با سگهای دیگر در محیطهای امن و تحت نظارت، بهترین راه برای آشنا کردن سگ شما با سایر سگها است. همیشه مراقب زبان بدن سگ خود و سایر حیوانات باشید و در صورت مشاهده هرگونه علائم تنش، مداخله کنید. از زور و اجبار برای وادار کردن سگ به تعامل با حیوانات دیگر خودداری کنید. هدف شما ایجاد یک ارتباط مثبت و بدون استرس بین سگ شما و سایر حیوانات است.
۵. بازدید از مکانهای مختلف
بردن سگ به مکانهای مختلف، او را با محیطهای جدید، بوها و مناظر مختلف آشنا میکند و به او کمک میکند تا در شرایط مختلف احساس راحتی و آرامش داشته باشد. میتوانید سگ خود را به پارکها، فروشگاههای حیوانات خانگی (اگر اجازه دارند)، کافهها (با فضای باز)، و حتی سفرهای کوتاه ببرید. همیشه سگ خود را با قلاده و بند کنترل کنید و مراقب باشید که او از شما دور نشود. لوازم مورد نیاز سگ مانند آب، ظرف آب، کیسه جمع آوری مدفوع و تشویقی را همراه داشته باشید. به تدریج سگ خود را با محیطهای جدید آشنا کنید و از قرار دادن او در معرض محیطهای شلوغ و پراسترس در ابتدا خودداری کنید. هدف شما ایجاد تجربههای مثبت و سازنده برای سگ شما در مکانهای مختلف است.
۶. آموزش فرمانهای اولیه
آموزش را از سنین پایین شروع کنید و از روشهای مثبت و تشویقی استفاده کنید. از تشویقی، نوازش و تحسین برای پاداش دادن به سگ در صورت انجام درست فرمان استفاده کنید. از تنبیه و خشونت برای آموزش سگ خودداری کنید. این روشها نه تنها موثر نیستند، بلکه میتوانند باعث ترس و اضطراب در سگ شوند. جلسات آموزشی را کوتاه و جذاب نگه دارید تا سگ شما خسته نشود. به تدریج سطح دشواری آموزش را افزایش دهید. آموزش نه تنها به اجتماعی شدن سگ کمک میکند، بلکه پیوند بین شما و سگتان را نیز قویتر میکند.
۷. بازی و سرگرمی
بازی و سرگرمی نقش مهمی در سلامت جسمی و روحی سگ دارد. بازی کردن با سگ، به او کمک میکند تا انرژی خود را تخلیه کند، استرس خود را کاهش دهد و با شما ارتباط عمیقتری برقرار کند. به طور منظم با سگ خود بازی کنید و به او توجه کافی نشان دهید. بازی کردن با سگ، به او کمک میکند تا اعتماد به نفس خود را افزایش دهد و در مواجهه با موقعیتهای جدید، راحتتر عمل کند. 
۸. بهرهگیری از تقویت مثبت
تقویت مثبت، یک روش آموزشی موثر و انسانی است که بر اساس پاداش دادن به رفتارهای مطلوب سگ بنا شده است. به جای تنبیه کردن سگ برای رفتارهای نامطلوب، سعی کنید رفتارهای مطلوب او را با تشویقی، نوازش و تحسین پاداش دهید. این روش به سگ کمک میکند تا یاد بگیرد که چه رفتارهایی مورد قبول شماست و چه رفتارهایی نیست. تقویت مثبت، نه تنها موثرتر از تنبیه است، بلکه به تقویت پیوند بین شما و سگتان نیز کمک میکند. همیشه یک تشویقی کوچک در دسترس داشته باشید تا بتوانید بلافاصله پس از انجام رفتار مطلوب، به سگ خود پاداش دهید. نوع تشویقی را با توجه به سلیقه سگ خود انتخاب کنید. برخی از سگها تشویقیهای غذایی را ترجیح میدهند، در حالی که برخی دیگر نوازش و تحسین را بیشتر دوست دارند.
۹. مدیریت ترس و اضطراب
ترس و اضطراب میتواند مانع جدی در روند اجتماعی شدن سگ باشد.اگر سگ شما از چیزی میترسد، باید به او کمک کنید تا بر ترس خود غلبه کند.هرگز سگ خود را مجبور به مواجهه با چیزی که از آن میترسد، نکنید.این کار میتواند ترس او را تشدید کند.به تدریج و به صورت کنترلشده، سگ خود را با چیزی که از آن میترسد، آشنا کنید.مثلا اگر سگ شما از صدای رعد و برق میترسد، میتوانید از فایلهای صوتی رعد و برق با صدای کم شروع کنید و به تدریج صدا را بلندتر کنید.
در طول این فرآیند، به سگ خود تشویقی بدهید و او را نوازش کنید تا احساس امنیت کند.
اگر ترس سگ شما شدید است، از یک متخصص رفتارشناسی حیوانات کمک بگیرید.داروهای ضد اضطراب نیز میتوانند در موارد خاص، به کنترل ترس و اضطراب سگ کمک کنند.با دامپزشک خود در این مورد مشورت کنید.هدف شما کمک به سگ برای غلبه بر ترس و داشتن یک زندگی شاد و بدون استرس است.
۱۰. صبر و حوصله
اجتماعی کردن سگ یک فرآیند زمانبر است و نیاز به صبر و حوصله دارد. ممکن است سگ شما در برخی از مراحل، مقاومت نشان دهد یا دچار ترس و اضطراب شود. باید در این مواقع صبور باشید و به سگ خود فشار نیاورید. به تدریج و با سرعت خودش پیش بروید و همیشه به علائم استرس در او توجه داشته باشید. هرگز ناامید نشوید و به تلاش خود ادامه دهید. با گذشت زمان، سگ شما یاد میگیرد که با موقعیتها، افراد و حیوانات جدید سازگار شود. از مقایسه سگ خود با سگهای دیگر خودداری کنید و به پیشرفتهای کوچک او توجه کنید. هدف شما ایجاد یک ارتباط مثبت و سازنده با سگتان است و این امر نیازمند صبر و تعهد است.
۱۱. تداوم و استمرار
اجتماعی کردن سگ، یک فرآیند مداوم است و نباید پس از رسیدن سگ به یک سن خاص، متوقف شود. حتی پس از اینکه سگ شما به خوبی اجتماعی شد، باید به طور منظم او را در معرض موقعیتها، افراد و حیوانات جدید قرار دهید تا مهارتهای اجتماعی او حفظ شود. به طور منظم سگ خود را به پارکها، فروشگاههای حیوانات خانگی و سایر مکانهای عمومی ببرید. با افراد جدید ملاقات کنید و به او اجازه دهید با سگهای دیگر بازی کند. آموزشهای دورهای و یادآوری فرمانهای اولیه نیز میتواند به حفظ مهارتهای اجتماعی سگ کمک کند. تداوم و استمرار در اجتماعی کردن، تضمین میکند که سگ شما در تمام طول عمر خود، سگی خوشرفتار و اجتماعی باقی بماند.
۱۲. کمک گرفتن از متخصص
اگر در فرآیند اجتماعی کردن سگ خود با مشکل مواجه هستید، از کمک گرفتن از متخصصان دریغ نکنید. یک مربی سگ یا یک متخصص رفتارشناسی حیوانات میتواند به شما در شناسایی و حل مشکلات رفتاری سگ کمک کند. همچنین میتوانند به شما در مدیریت ترس و اضطراب سگ کمک کنند و راهحلهایی برای غلبه بر این مشکلات ارائه دهند. انتخاب یک متخصص مناسب، میتواند تفاوت بزرگی در روند اجتماعی شدن سگ شما ایجاد کند.
چه پست کاربردی و جامعی! آموزش و تربیت درست واقعا نیازمند صبر و حوصله و تداوم هست. من خودم وقتی سگم رو آوردم خونه، فکر میکردم با چند تا تمرین ساده همه چی رو یاد میگیره، اما خیلی زود متوجه شدم که باید روزانه وقت بذارم و با روش های مثبت پیش برم. مهم ترین چیزی که یاد گرفتم این بود که نباید عجله کرد. حیوون ها هم مثل آدما زمان میبرن تا چیزهای جدید رو یاد بگیرن.
یکی از بهترین کارهایی که توی این مسیر بهم کمک کرد، معرفی حیوونم به دوستان و محیط های مختلف بود. این کار ترس و اضطرابش رو کم کرد و باعث شد اجتماعی تر بشه. یادمه اولین بار که به پارک سگ ها رفتیم، خیلی استرس داشت، اما بعد از چند بار رفت و آمد، تبدیل به یکی از شادترین لحظات هفتگیمون شد. توصیه میکنم حتما از متخصص کمک بگیرید چون بعضی وقت ها یه نکته کوچیک میتونه همه چی رو عوض کنه.
در مواجهه با تربیت سگ های جوان، یک نکته ظریف این است که تعامل با سگ های بالغ رفتار ی منظم تر می تواند تاثیر فوق العاده ای در آموزش داشته باشد. دیده ام که وقتی توله سگ ها زمان بازی را با سگ های مسن تر می گذرانند، سریع تر مهارت های اجتماعی را فرا می گیرند. این روش طبیعی به مراتب بهتر از آموزش های تحمیلی جواب می دهد.
برخی صاحبان به محیط های کنترل نشده برای آموزش اهمیت نمی دهند، اما پارک های مخصوص سگ می تواند محیط ایده آلی باشد. در تمرینات عملی متوجه شده ام که قرار گرفتن در فضایی با محرک های کنترل شده، اعتماد به نفس سگ را به شکل چشمگیری افزایش می دهد. البته باید از ازدحام بیش از حد در ابتدای کار پرهیز کرد.
موضوع جالبی که کمتر مورد توجه قرار می گیرد واکنش حیوان به تن صدای صاحبش است. در تمریناتم مشاهده کردم که سگ هایی که با تن صدای یکنواخت و آرام آموزش دیده اند، در مقایسه با آنهایی که با هیجان ارتباط برقرار می کنند، تمرکز به مراتب بهتری از خود نشان می دهند. این ظرافت ارتباطی گاهی از خود آموزش مهم تر است.
خواندن مقالات این سایت نشان داد که چقدر جزئیات در تربیت سگ حائز اهمیت است. مطالبی که به صورت عمیق و کاربردی به این مباحث پرداخته، در منابع دیگر کمتر دیده می شود. این رویکرد تخصصی باعث می شود تمام مطالب سایت برای کسانی که به صورت حرفه ای با حیوانات کار می کنند، قابل استناد باشد.